Hướng dẫn soạn văn Từ ấy của tác giả Tố Hữu – Chương trình Ngữ văn lớp 11
Từ ấy là lời ca đầy hân hoan, vui sướng của người thanh niên vừa được giác ngộ cách mạng. Để có thêm những thông tin hữu ích về bài thơ Từ ấy, các bạn hãy cùng tham khảo hướng dẫn soạn văn Từ ấy mà chúng tôi giới thiệu dưới đây nhé!
I. Hướng dẫn học bài
Câu 1: Tố Hữu đã dùng những hình ảnh nào để chỉ lí tưởng và biểu hiện niềm vui sướng, say mê khi bắt gặp lí tưởng?
Tố Hữu đã dùng những hình ảnh để chỉ lí tưởng và biểu hiện niềm vui sướng, say mê khi bắt gặp lí tưởng như:
- Hình ảnh “nắng hạ”: là ánh nắng chói chang và mạnh mẽ nhất cho thấy sức mạnh của lí tưởng cách mạng soi sáng nhà thơ
- Hình ảnh “mặt trời chân lí”: ánh sáng mặt trời chiếu sáng thức tỉnh lí tưởng cách mạng.
- “một vườn hoa lá”, “đậm hương”, “rộn tiếng chim”: thể hiện niềm vui sướng, tràn ngập sắc hương và rộn rã âm thanh.
Câu 2: Khi được ánh sáng của lí tưởng soi rọi, nhà thơ đã có những nhận thức mới mẻ về lẽ sống như thế nào?
Khi được ánh sáng của lí tưởng soi rọi, nhà thơ đã có những nhận thức mới mẻ về lẽ sống:
- Về suy nghĩ: “Tôi buộc lòng tôi với mọi người” thể hiện sự tự nguyện gắn cái tôi cá nhân vào cái ta chung của mọi người.
- Sự đồng cảm với mọi người “Để tình trang trải với trăm năm”
- Sự gắn bó và quan tâm tới quần chúng lao khổ “Hồn tôi gắn với bao hồn khổ”
- Sự đoàn kết, gắn kết và chung tay vì mục tiêu chung “Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời”
Lẽ sống của Tố Hữu giờ đây là sự gắn bó hài hòa giữa cái tô cá nhân và cái ta của mọi người.
Câu 3: Sự chuyển biến màu sắc trong tình cảm của nhà thơ được thể hiện ra sao?
Sự chuyển biến màu sắc trong tình cảm của nhà thơ được thể hiện:
- Dùng những từ thân mật như “anh, em, con” gần gũi thân thiết như một gia đình.
- Nhà thơ không chỉ nhận ra gia đình nhỏ của riêng mình mà là cả gia đình lớn Việt Nam.
- Nhà thơ tự nhận mình là con của vạn nhà, là anh em của kiếp phôi pha, là anh của những em nhỏ không áo cơm cù bất cù bơ.
Câu 4: Nhận xét về các biện pháp tu từ dùng trong bài thơ. Có gì đáng chú ý trong nhịp điệu của các câu thơ?
Nhận xét về các biện pháp tu từ dùng trong bài thơ:
- Các biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh, điệp ngữ đã không chỉ thể hiện được niềm vui say của tác giả khi gặp được lí tưởng cách mạng mà còn thể hiện được tình cảm, sự trọn vẹn của nhà thơ dành cho cách mạng.
- Những hình ảnh và âm thanh trong bài thơ mang màu sắc tươi sáng, rực rỡ và rộn rã góp phần thể hiện niềm vui của nhà thơ.
Điểm đáng chú ý trong nhịp điệu của các câu thơ:
- Đây là một bài thơ giàu nhạc điệu, cách ngắt nhịp luôn được thay đổi theo nhịp điệu của cảm xúc, dù trầm lặng hay hào hùng đều có sức ngân vang.
II. Luyện tập
1. Viết một đoạn văn nói lên cảm nghĩ của anh (chị) về khổ thơ mà mình cho là hay nhất trong bài Từ ấy
- Trong bài thơ Từ ấy, từng lời thơ đều rất hay và ý nghĩa, đặc biệt là đoạn thơ “Tôi buộc lòng tôi với mọi người…Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời”. Bốn câu thơ đã nói lên điều tâm niệm, nhận thức mới về lẽ sống của nhà thơ, nguyện gắn bó với những người lao khổ để có thể đồng cảm chia sẻ với nhau, hiểu nhau và gần gũi nhau làm mạnh “khối đời”. Lẽ sống đẹp ấy không phải ai cũng dám sống và được sống như thế. Phải có ánh sáng của lí tưởng cách mạng soi rọi thì Tố Hữu mới nhận thức được lẽ sống và tự nguyện sống với lẽ sống đó.
2. Giải thích vì sao nhà thơ Chế Lan Viên viết: “ Tất cả Tố Hữu, thi pháp, tuyên ngôn, những yếu tố làm ra anh có thể tìm thấy trong tế bào này, anh là nhà thơ của vạn nhà, buộc lòng mình cùng nhân loại…”
Nhà thơ Chế Lan Viên viết như vậy là vì:
- Tố Hữu không chỉ viết thơ cho một người, cho chính mình mà viết thơ về mọi nhà, là nhà thơ của mọi nhà, buộc lòng mình cùng với nhân loại.
- Tác giả trang trải lòng mình với cuộc sống và cộng đồng nên mới thấu hiểu sâu sắc về sự nghiệp cách mạng lúc bấy giờ
- Tấm lòng của Tố Hữu cùng với nội dung và thi pháp, tất cả những yếu tố làm nên một Tố Hữu đều chạm tới trái tim bạn đọc bằng sự gần gũi và thân thương nhất.
Văn mẫu tổng hợp 
