Cảm nghĩ sâu sắc nhất về câu chuyện Chiếc lược ngà lớp 10


Cảm nghĩ sâu sắc nhất về câu chuyện Chiếc lược ngà lớp 10

Hướng dẫn

BÀI LÀM VĂN SỐ 1 BÀI VIẾT SỐ 1 LỚP 10 ĐỀ 2: NÊU CẢM NGHĨ SÂU SẮC NHẤT VỀ CÂU CHUYỆN "CHIẾC LƯỢC NGÀ"

Nguyễn Quang Sáng được biết đến là cây bút tiêu biểu của mảnh đất Nam Bộ. Truyện ngắn của ông hấp dẫn người đọc bởi tình huống truyện tự nhiên, kịch tính, bất ngờ, có tính chất đảo chiều, nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế. "Chiếc lược ngà" là một tác phẩm tiêu biểu. Truyện ca ngợi tình cha con thiêng liêng, cao đẹp trong cảnh ngộ éo le của chiến tranh.

Truyện ngắn "Chiếc lược ngà" được sáng tác năm 1966 khi tác giả đang hoạt động ở chiến trường Nam Bộ trong những năm cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra vô cùng ác liệt. Truyện xoay quanh hai tình huống bất ngờ. Tình huống thứ nhất là cuộc gặp gỡ bất ngờ của cha con ông Sáu sau tám năm xa cách nhưng Thu lại không chịu nhận ông Sáu là ba.Đến lúc thu nhận ra ba thì cũng là lúc ông Sáu phải lên đường. Tình huống thứ hai là khi trở lại căn cứ, ông Sáu dồn hết tình cảm nhớ thương con vào việc làm lược cho con. Nhưng khi cây lược hoàn thành thì ông Sáu hi sinh phải nhờ bác Ba đem được về trao tận tay cho con gái. Tình huống truyện tự nhiên, kịch tính bất ngờ, có tính chất đảo ngược tình thế tạo cho câu chuyện hấp dẫn, đồng thời làm nổi bật tình cha con thiêng liêng, cao đẹp trong cảnh ngộ éo le của chiến tranh. 

Ông Sáu xa cách con từ lúc con chưa đầy một tuổi, mãi tám năm sau mới có dịp về thăm nhà, thăm con, biết bao nhớ mong yêu thương, biết bao vui mừng, sung sướng "cái tình người cha cứ nôn nao trong người anh". Nhất là khi trông thấy một đứa trẻ độ 8-9 tuổi, tóc cắt ngang vai, mặc quần đen áo bông đỏ đang chơi nhà chòi dưới bóng cây xoài trước sân nhà,… đoán biết đó là con, ông không thể chờ xuống cập bến mà nhón chân nhảy thót lên bờ l,  bước vội vàng những bước dài rồi gọi con, giọng lặp bặp, run run, khom người dang tay đón chờ con. Vết thẹo dài bên má phải lại ửng lên, giần giật,… Đó chính là niềm vui mừng xúc động và biết bao khát khao của người cha khi gặp lại con, muốn ôm con vào lòng để được nghe tiếng gọi ba. Nhưng đáp lại tình cảm của ông Sáu ra là sự sợ hãi bỏ chạy của bé Thu: con bé giật mình tròn mắt nhìn, ngơ ngác lạ lùng. Nhất là khi ông Sáu tiến lại gần với vẻ mặt xúc động thì con bé mặt tái đi, vụt chạy và thét má. Hành động ấy khiến ông Sáu sững sờ, đau đớn: "anh đứng sững lại đó… mặt anh sầm lại, hai tay buông xuống như người bị gãy".

Những ngày ông Sáu ở nhà, tưởng chừng đó chỉ là những phản ứng ban đầu rồi sau đó bé Thu sẽ lại quấn quýt bên ba. Nhưng ông Sáu càng tìm cách gần gũi bé Thu, mong được nghe tiếng gọi ba từ con bé thì con bé lại càng phản ứng quyết liệt, đẩy ông ra xa, nhất định không chịu gọi một tiếng ba. Ông Sáu chẳng đi đâu xa, lúc nào cũng vỗ về con mong được nghe tiếng gọi ba của con bé. Khi má bắt phải gọi ba vào ăn cơm thì con bé gọi trống không: "Vô ăn cơm" rồi "Con kêu rồi mà người ta không nghe". Khi nấu cơm phải chắt nước, cần sự giúp đỡ của ba thì con bé cũng nói trống không: "Cơm sôi rồi, chắt nước giùm cái!", thậm chí nó còn thách thức lại: "Cơm sôi rồi, nhão bây giờ". Khi ông Sáu vẫn ngồi im chờ nó gọi một tiếng ba thì con bé tự tay làm lấy, vừa làm miệng còn lẩm bẩm điều gì đó. Trước những hành động ương bướng của con bé, ông Sáu chỉ biết khe khẽ lắc đầu và cười vậy thôi. Ông không giận con mà càng thương con hơn. Đặc biệt trong bữa cơm, khi ông Sáu gắp bỏ trứng cá vào bát Thu, con bé để yên đó rồi bất ngờ hất tung lên. Khi bị ông Sáu đánh, nó không khóc gắp bỏ lại trứng cá vào trong bát rồi lẳng lặng xuống xuồng sang bên nhà ngoại, khi đi còn cố khua dây buộc xuống kêu thật to. Thời gian nghỉ phép lại không còn nữa, không hiểu vì sao bé Thu lại phản ứng quyết liệt như vậy. Ông đánh con mà trong lòng ông đau như cắt.

>> Xem thêm:  Soạn bài đọc tiểu thanh kí

Trong đêm ở với ngoại, nghe ngoại giải thích về vết thẹo trên mặt ông Sáu, thái độ của bé Thu đã có sự thay đổi: nằm im, lăn lộn và thỉnh thoảng lại thở dài như người lớn. Sáng hôm sau, nó theo ngoại về nhưng chỉ đứng từ xa, lúc vào góc nhà, lúc tựa cửa. Vẻ mặt của nó không bướng bỉnh, nhăn mày cau có, vẻ mặt nó sầm lại buồn rầu, cái nhìn không ngơ ngác, không lạ lùng, nhìn với vẻ nghĩ ngợi sâu xa. Đặc biệt lúc ông Sáu khoác ba lô lên vai chào từ biệt, đôi mắt mênh mông của bé Thu bỗng xôn xao. Tình cha con bỗng dưng nổi dậy trong người nó. Bé Thu thét tiếng ba – tiếng kêu như tiếng xé, xé sự im lặng và xé cả ruột gan mọi người. Cùng với tiếng thét ba là chạy xô tới, thót lên ôm chặt lấy cổ ba, hôn ba cùng khắp. Những  hành động diễn ra hối hả, cuống quýt đã thể hiện một tình yêu thương ba chân thành mạnh mẽ. Cuối cùng người cha ấy cũng đã được hưởng niềm hạnh phúc khi được ôm con vào lòng, được nghe tiếng gọi ba. Những giọt nước mắt hạnh phúc ấm áp trong tình ba con sau bao lâu xa cách. 

Khi trở lại căn cứ, ông Sáu mang theo tâm trạng vừa nhớ con vừa ân hận vì trót đánh con. Ông dồn tất cả tình cảm ấy vào việc làm cho con một cây lược, hoàn thành lời hứa với con trong lúc lên đường. Quá trình làm lược của ông Sáu thật tỉ mỉ, cảm động. Khi kiếm được khúc ngà, anh hớn hở như một đứa trẻ được quà. Anh lấy vỏ đạn hai mươi li làm thành một cây cưa nhỏ, cưa khúc ngà thành từng miếng nhỏ. Những lúc rảnh rỗi, anh cưa từng chiếc răng lược cẩn thận, tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc. Không bao lâu sau, cây lược hoàn thành, dài hơn một tấc, bề ngang độ ba phân rưỡi, trên sống lưng lược anh còn kì công, tỉ mẩn từng nét khắc: "Yêu nhớ tặng Thu, con của ba". Cây lược hoàn thành, nhớ con anh ít nhớ đến nỗi ân hận đánh con, nhớ con anh mong gặp lại con. Chiếc lược ngà ấy dù chưa chải được mái tóc con nhưng đã phần nào gỡ rối được tâm trạng anh. Trước lúc hi sinh, "hình như chỉ có tình cha con là không thể chết được", anh đưa tay vào túi, móc cây lược đưa cho bác Ba và nhìn bác Ba một hồi lâu, chỉ khi bác Ba hứa sẽ mang về trao tận tay cho con gái, ông mới nhắm mắt đi xuôi.

>> Xem thêm:  Viết bài giới thiệu về Nguyễn Trãi, người anh hùng của dân tộc

Câu chuyện về tình cha con sâu nặng được thể hiện thật sâu sắc, cảm động qua tài năng của nhà văn Nam Bộ: tác phẩm có một cốt truyện chặt chẽ, có sự đan xen giữa hai thời điểm hiện tại và quá khứ tạo cho câu chuyện đẹp như một huyền thoại giữa mênh mông sông nước Đồng Tháp. Tình huống truyện tự nhiên, kịch tính, bất ngờ có tính chất đảo ngược tình thế tạo cho câu chuyện bất ngờ, hấp dẫn, đồng thời làm nổi bật tình cha con trong cảnh ngộ éo le của chiến tranh. Thuyện cũng rất thành công trong việc miêu tả tâm lí nhân vật qua chuỗi các tình huống, hành động, lời nói, ánh mắt,… Tình phụ tử – mảnh tình cảm nơi sâu thẳm trái tim mà mỗi người lính luôn nâng niu đã được Nguyễn Quang Sáng khắc họa bằng chính cái tâm và cái tài của mình. "Chiếc lược ngà" – một câu chuyện cổ tích thời hiện đại đẹp như mơ mà nặng tình, nặng nghĩa. Truyện thuộc loại đọc đời nào cũng hay, là câu chuyện của muôn đời,  một câu chuyện ca ngợi tình phụ tử ca ngợi nghĩa tình con người thật xứng đáng sống mãi với đời đời, đi vào tâm hồn mỗi người một cách tự nhiên mà thấm thía nhất.

Qua truyện ngắn, người đọc càng trân trọng tình cảm gia đình thiêng liêng, cao đẹp. Ta càng thấm thía hơn biết bao hi sinh, mất mát của đồng bào, đặc biệt đồng bào Nam Bộ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ. Những hi sinh anh dũng để cho ta có cuộc sống hòa bình như hôm nay.

BÀI LÀM VĂN SỐ 2 BÀI VIẾT SỐ 1 LỚP 10 ĐỀ 2: NÊU CẢM NGHĨ SÂU SẮC NHẤT VỀ CÂU CHUYỆN "CHIẾC LƯỢC NGÀ"

Nguyễn Quang Sáng là người con của vùng đất Nam bộ, trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Bởi vậy, những tác phẩm thời chiến của ông không chỉ là một bức hiện thực sống của chiến tranh đi vào văn chương mà còn in đậm dấu ấn tâm hồn của người dân đất Nam Bộ. “ Chiếc lược ngà” là truyện ngắn đi vào lòng người vì tất cả những điều đó.

“ Chiếc lược ngà”được viết năm 1966 tại chảo lửa chiến trường miền Nam, khi ấy , tác giả đang tham gia chiến trận. Nội dung xoay quanh tình phụ tử nhưng chính ngòi bút Nguyễn Quang Sáng đã thổi vào đó một luồng gió mới của tâm hồn tình cảm hồn nhiên bộc trực của người dân Nam Bộ. Giữa biết bao áng văn trở thành vũ khí phục vụ chiến đấu, hô hào khẩu hiệu , viết về những vấn đề lớn lao thì ông tìm về đề tài gia đình. Tuy đề tài nhỏ nhưng với góc nhìn và sức nhìn của Nguyễn Quang sáng, nó đã thực sự tỏa sáng theo cách riêng của nó. Nỗi đau, những mất mát, những vết thương nhức nhối của thời đại qua những trang văn thế này lại một lần nữa nhói lên.

Câu chuyện gây ám ảnh vì hiện thực éo le của chiến tranh: Nguyễn quang sáng đã chọn tình huống thật đặc biệt để diễn tả nỗi khổ ấy. Trở về sau một thời gian đằng đẵng ở chiến trường, với khát khao gặp con , vậy mà khi bước xuống thuyền không phải là cái ôm hôn thắm thiết, không phải tiếng chào ba cất lên từ đằng xa mà là đôi mắt mở to, đầy ngạc nhiên và sợ hãi của bé Thu. Đối với một người cha, còn nỗi đau nào xót xa hơn thế nữa? Nỗi đau càng khắc sâu hơn khi  theo thời gian, ông Sáu chứng kiến những hành động của con: ánh mắt lạ lẫm của con,sự lảng tránh, xa lánh của con và đỉnh điểm là khi bé Thu nấu cơm. Khi thấy nồi cơm chín, cô bé loay hoay không biết làm thế nào bèn chạy ra nói: “ Cơm chín rồi”, nhưng rồi cô bé vẫn bướng bỉnh không chịu gọi lên một tiếng : “ ba” mà tự mình làm lấy, một cách thông minh, sắc sảo. Đặc biệt khi được ông Sáu gắp cho miếng trứng cá, Thu đã hất trứng ra khỏi bát rồi dứt khoát đứng lên một mình chèo thuyền sang nhà bà. Đời người lính có mấy thời gian được về nhà đoàn tụ cùng gia đình bên những mâm cơm, sáng ngày mai anh Sáu đã phải lên đường rồi, vậy mà người thương yêu nhất là con lại không nhận ra mình. Nỗi đau hằn sâu như vết cứa, xót xa hơn cả vết sẹo trên gương mặt của anh. Và đằng sau một cô bé sắc sảo, cứng rắn ấy lại là cả một khoảng trống tâm hồn chiến tranh đã cướp đi không thể nào lấy lại. Đó là bao nhiêu năm ròng rã đã không biết mặt cha từ khi sinh ra, sống thiếu thốn tình thương của người cha, và trớ trêu thay, khi nhận ra thì cũng là lúc cha phải đi rồi. Niềm hạnh phúc trọn vẹn nằm ở đâu? Một mái nhà yên bình, “ lành lặn” ở đâu? Đó là câu hỏi mà chiến tranh khốc liệt không thể giải thích.

>> Xem thêm:  Giới thiệu về tác giả Trần Quang Khải và bài thơ Tụng giá hoàn kinh sư

Nhưng trên tất cả, làm nên giá trị nhân văn của tác phẩm là tình cha con cảm động giữa ông Sáu và bé Thu. Tình thương con là những phút giây háo hức mong chờ, mừng rỡ hy vọng biết mấy khi được gặp con, mà cũng sửng sốt, ngạc nhiên, âu lo, biết mấy khi càng quan tâm càng nhận được sự xa lánh, sự phản ứng dữ dội của con.từng hành động dành cho con đều là sự quan tâm ân cần của một người cha giàu lòng yêu thương, ngay cả hành động đánh con cũng chỉ là sự bùng phát khát khao được sống trong tình cảm cha con thật sự nén vào lòng uất ức. Cả ánh mắt khi nhìn con lúc ra đi đầy luyến tiếc, giọt nước mắt người lính- người cha lăn dài trên gò má chai sạm đều khởi nguồn từ tình yêu thương. Cả bé Thu cũng vậy. Lý do nào khiến em lại ương bướng như vậy? Vì trong lòng em, tình yêu thương dành cho hình bóng người cha đã khắc sâu trong tâm trí em quá lớn. Bởi vậy, em đổ sự hoài nghi cho kẻ nào không phải là cha mình, những kẻ không xứng đáng để em gọi một tiếng ba thiêng liêng, tiếng ba em ấp ủ bao năm nay để chờ được gọi. Nhưng khi nhận ra cha, cô bé đã chạy đến nhanh như một chú sóc, ghì chặt lấy cổ ba, hôn lên má, lên vết sẹo của ba như một lời xin lỗi, một niềm ân hận muộn màng và một sự níu kéo. Khi những hành động của em trở nên dồn dập cuống quýt cũng là khi khát khao tình thương của cha bùng lên cháy bỏng trong trái tim bé nhỏ. Tình thương ấy còn được thể hiện trong bước chân tiếp tục con đường ba đã đi khi cô bé Thu ngày nào trở thành một cô giao liên dũng cảm. ẩn dưới tầng bi kịch vẫn thấm thía tình người, tình cha con sâu sắc, có sức lay động ám ảnh đến muôn triệu trái tim.

Hiện thực chiến tranh và tình người nở hoa trên bom đạn khô khốc là mảnh đất để những tác phẩm hay đâm chồi và tỏa hương.

Bài viết liên quan