Cảm nhận về nhân vật Phương Định trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê

Đề bài: Cảm nhận của em về nhân vật Phương Định trong truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê.

Bài làm

Mỗi lần nghe đến bài hát “Cô gái mở đường” của nhạc sỹ Xuân Giao hay bài “Chào em cô gái Lam Hồng” của nhạc sỹ Ánh Dương em lại nghĩ ngay đến nhân vật Phương Định trong truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê. Nhân vật Phương Định là hình tượng tiêu biểu cho người con gái thanh niên xung phong trong thời kì kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Lê Minh Khuê là cây bút trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ. Nhà văn khá nổi bật với những sáng tác thuộc mảng đề tài đời sống chiến đấu của bộ đội ta trên tuyến đường mòn Trường Sơn.

Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê xoay quanh cuộc sống chiến đấu của ba cô gái thanh niên xung phong trên cao điểm Trường Sơn là Thao, Nho và Phương Định. Trong đó, Phương Định là nhân vật trung tâm với tính cách gan dạ và ý chí sắt thép cùng vẻ đẹp tâm hồn sâu sắc.

Phương Định là một cô gái khá nổi bật ở vẻ bề ngoài. Phương Định trẻ, tươi tắn và đang ở độ tuổi đẹp nhất của cuộc đời. Phương Định tự đánh giá là “cô gái khá”, có “hai bím tóc dày, tương đối mềm” và “một cái cổ cao kiêu sa hãnh như đài hoa loa kèn”. Từ những điểm này, có thể thấy Phương Định đúng mẫu người con gái mang vẻ đẹp của thanh niên trí thức Hà thành với một chút tự tin, thơ mộng và đài các. Đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn và đôi mắt của Phương Định đã làm nên nét riêng biệt cho nhân vật này. Cô có một “cái nhìn sao mà xa xăm”. Cái nhìn xa xăm ấy cho thấy một cô nàng mộng mơ và giàu cảm xúc, đa cảm. Nhiều anh lái xe, anh pháo thủ để ý, “hỏi thăm” Phương Định càng cho thấy sự thu hút toát lên từ vẻ đẹp của cô gái này.

Cảm nhận của em về nhân vật Phương Định

Phương Định còn được Lê Minh Khuê xây dựng nên một tâm hồn nhạy cảm và rất giàu tình nghĩa, nhất là tình đồng chí, đồng đội. Thao và Nho là hai người mà Phương Định quan tâm, chăm sóc nhiều nhất. Nho, Thao và Phương Định vốn là một tổ ba người, chức vụ trinh sát và nhiệm vụ chính là mở đường cho xe quân ta tiến bước. Họ cùng sống chung trong một căn hầm và mỗi ngày thay phiên nhau làm việc. Khi Thao và Nho làm việc trên cao điểm, Phương Định cứ đứng ngồi không yên, bồn chồn lo lắng. Trong một lần làm nhiệm vụ, chị Thao bị thương, Phương Định đã chăm sóc chị Thao rất chu đáo như chị em máu mủ ruột thịt của mình. Thậm chí, Phương Định còn hiểu rất rõ tính cách và sở thích của Nho và Thao. Nho nữ tính, rất thích ngồi tỉ mỉ thêu hoa. Còn riêng chị Thao, chị Thao yêu đời nên thích ghi lời các bài hát trong một cuốn sổ dày và thích tỉa lông mày thật nhỏ.

Phương Đinh còn là một cô gái yêu đời, luôn luôn lạc quan. Phương Định sống với Nho và Thao ở nơi nguy hiểm rình rập nhưng lại vui vẻ, hòa thuận như người một “nhà” và thường xuyên nhớ về những kỉ niệm ngọt ngào thời còn là cô nữ sinh nhỏ ơ Hà Nội, về người mẹ hiền từ. Và đặc biệt, Phương Định còn “mê hát”. Phương Định giống như cô chim sơn ca nhỏ bé bay lượn và cất tiếng hát đắm say giữa chiến trường ác liệt, như bông hoa thắm nở giữa cơn bão tố bom đạn.

Phương Định còn rất tiêu biểu cho những cô gái thanh niên xung phong thời bấy giờ bởi phẩm chất kiên cường và tinh thần gan góc. Phương Định sống và làm việc trên một khu vực mà bom Mỹ dội mỗi ngày trên đỉnh đầu. Hơn nữa công việc cụ thể của Phương Định và Nho, Thao là đo khối lượng bom, đếm bom chưa nổ và cần thiết sẽ phá bom để xe quân ta đi qua an toàn. Đó không chỉ là công việc quen thuộc phải làm mỗi ngày mà còn làm nhiều lần trong ngày. Không thể phủ nhận rằng nguy hiểm luôn ẩn hiện khắp mọi nơi và thần chết luôn kề kề để lấy đi tính mạng của cô gái trẻ bất cứ lúc nào. Chỉ một thao tác, một bước chân lạc là có thể mất đi mạng sống ngay tức thời. Nhưng Phương Định vẫn lăn xả như một trách nhiệm và lí tưởng sống. Mỗi trận bom dội của địch kết thúc, cô lại lao ra trọng điểm. Tư thế “Tôi đến gần quả bom… đàng hoàng mà bước tới” thật khiến người ta bội phục. Khí chất “đàng hoàng” đấu tay đôi với cái chết đã nâng tầm nhân vật trở nên vĩ đại và bất tử.

“Xẻ dọc Trường Sơn đi đánh Mĩ

Mà lòng phơi phới dậy tương lai”

Tinh thần ấy, phẩm cách ấy Phương Định có cả.

Như vậy, “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê đã xây dựng thành công hình tượng nhân vật Phương Định với vẻ đẹp bề ngoài cũng như nội tâm sâu sắc và tinh thần quật cường thông qua lớp ngôn từ tự nhiên, linh hoạt. Thông qua những cô gái như Nho, Thao, Phương Định, người đọc hiểu rõ hơn lí tưởng và vẻ đẹp của thế hệ thanh niên chống Mỹ và cũng thấy được tình yêu nước, phong cách văn chương tài hoa của Lê Minh Khuê.

Hoài Lê