Phân tích nhân vật Mị trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tô Hoài

Đề bài: Mị là nhân vật trung tâm trong truyện ngắn Vợ nhặt, nhân vật được xây dựng với những diễn biến tâm lí vô cùng phức tạp. Anh chị hãy phân tích nhân vật Mị trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tô Hoài để thấy được những giá trị nhân văn mà nhà văn Tô Hoài gửi gắm qua tác phẩm này.

I. Dàn ý chi tiết

1. Mở bài

Giới thiệu về tác phẩm: Một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Tô Hoài viết về Tây Bắc có thể kể đến, đó chính là Vợ chồng A Phủ.

2. Thân bài

– Vợ chồng A Phủ là truyện ngắn đặc sắc được trích từ tập Truyện Tây Bắc, câu chuyện kể về cuộc đời và số phận của Mị.

– Theo dõi cuộc đời của Mị, ta cũng thấy được hành trình hồi sinh, trỗi dậy của sự sống bị vùi dập bởi thần quyền, cường quyền.

– Trở thành con dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra không chỉ tước đoạt đi hạnh phúc mà còn khiến Mị từ một cô gái xinh đẹp, yêu đời trở nên lầm lũi như con rùa nuôi trong xó cửa.

– Mị mang trong mình khát khao tự do, khát khao hạnh phúc, khi biết gia đình có món nợ lớn với gia đình thống lí, Mị đã từng xin bố cho mình làm nương, làm rẫy lấy tiền trả nợ chứ không chấp nhận làm con dâu gạt nợ.

– Mị là người con có hiếu với cha, Mị đã từng phản kháng dữ dội đễn mức muốn ăn lá ngón trả nợ, nhưng cũng vì thương cha nên Mị đã từ bỏ quyết định tự tử giải phóng mình để gánh món nợ gia đình

– Khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra Mị phải làm việc quần quật ngày đêm như “con trâu con ngựa”. Mị bị hành hạ cả về thể xác và tinh thần, lâu dần Mị đã tê liệt

– Tuy nhiên,s ự sống, khát vọng sống của Mị chỉ tạm thời bị tê liệt, chỉ cần có chất “xúc tác” là có thể bùng cháy mãnh liệt.

– Giọt nước mắt của A Phủ đã thức tỉnh sự sống mãnh liệt ấy, Mị đã vượt qua bao nỗi sợ hãi, cường quyền, thần quyền và cả cái chết để cứu A Phủ cũng như giải cứu cho chính bản thân mình.

3. Kết luận

Sự thức tỉnh và bùng cháy của sự sống trong tâm hồn Mị đã khẳng định sức sống tinh thần mạnh mẽ có thể đưa con người thoát ra khỏi ám ảnh khổ đau, bất hạnh để tự giải cứu mình, hướng đến một cuộc sống hạnh phúc, tươi sáng hơn.

II. Bài tham khảo

Tô Hoài là nhà văn có vốn sống sâu sắc về cuộc sống và  tính cách của con người Tây Bắc, có lẽ cũng bởi vậy mà trong những tác phẩm của mình Tô Hoài hình ảnh con người, văn hóa Tây Bắc luôn đậm nét, đúng như những tâm sự mà Tô Hoài từng thổ lộ: “đất và người Tây Bắc đã để thương, để nhớ cho tôi nhiều quá”. Một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Tô Hoài viết về Tây Bắc có thể kể đến, đó chính là Vợ chồng A Phủ.

Vợ chồng A Phủ là truyện ngắn đặc sắc được trích từ tập Truyện Tây Bắc, câu chuyện kể về cuộc đời và số phận của Mị, một cô gái xinh đẹp, yêu đời nhưng vì món nợ gia đình mà trở thành người con dâu trừ nợ cho gia đình thống lí Pá Tra. Theo dõi cuộc đời của Mị, ta cũng thấy được hành trình hồi sinh, trỗi dậy của sự sống bị vùi dập bởi thần quyền, cường quyền.

Mị là một cô gái Tây Bắc xinh đẹp, trước khi trở thành con dâu gạt nợ nhà Thống lí, Mị được rất nhiều chàng trai theo đuổi vì vẻ ngoài xinh đẹp, tài hoa cùng sức sống tươi trẻ, căng tràn sức sống. Mang trong mình sức trẻ, khát khao hạnh phúc nhưng Mị lại có số phận bất hạnh, éo le vì gia đình Mị phải chịu món nợ lớn đối với thống lí Pá Tra.

Trở thành con dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra không chỉ tước đoạt đi hạnh phúc mà còn khiến Mị từ một cô gái xinh đẹp, yêu đời trở nên lầm lũi như con rùa nuôi trong xó cửa, hi vọng sống cũng bị tước đoạt khiến Mị trở nên cam chịu, đáng thương.

Nhân vật Mị được tác giả Tô Hoài ưu ái miêu tả với những vẻ đẹp tinh khôi, tuyệt vời nhất của một người đàn bà. Không chỉ xinh đẹp, Mị còn có tài thổi sáo khiến bao người “ngày đem thổi sáo đi theo Mị”, rồi những đêm tình mùa xuân, những chàng trai “đứng nhẵn cả bức vách đầu buồng Mị”. Trước khi bị đẩy vào guồng quay của số phận bất hạnh, Mị từng sống những ngày tháng tươi đẹp nhất của tuổi trẻ, Mị từng yêu và được yêu.

Mị mang trong mình khát khao tự do, khát khao hạnh phúc, khi biết gia đình có món nợ lớn với gia đình thống lí, Mị đã từng xin bố cho mình làm nương, làm rẫy lấy tiền trả nợ chứ không chấp nhận làm con dâu gạt nợ “ bố đừng bán con cho nhà giàu, con sẽ làm nương ngô trả nợ cho bố”. Nhưng cuộc đời nào được như ý muốn, Mị bị A Sử con trai thống lí nhìn trúng nên buộc phải về nhà thống lí với thân phận con dâu gạt nợ nhưng thực chất lại là người ở không hơn không kém.

Mị là người con có hiếu với cha, trước sự ép buộc làm dâu gạt nợ, Mị đã từng phản kháng dữ dội đễn mức muốn ăn lá ngón trả nợ, nhưng cũng vì thương cha nên Mị đã từ bỏ quyết định tự tử giải phóng mình để gánh món nợ gia đình giúp cha yên tâm an dưỡng tuổi già.

Khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra Mị phải làm việc quần quật ngày đêm như “con trâu con ngựa”. Mị bị hành hạ cả về thể xác và tinh thần, lâu dần Mị đã tê liệt “sống trong cái khổ Mị quen rồi”, Mị trở nên lầm lũi, cam chịu như “con rùa nuôi trong xó cửa”. Khi bố đã mất Mị cũng không còn ý định tự tử nữa, có thể thấy cường quyền không chỉ chà đạp con người về thể xác mà khủng khiếp hơn nó có thể “giết chết” đi sự sống của một cô gái hồn nhiên, yêu đời như Mị.

Tuy nhiên,s ự sống, khát vọng sống của Mị chỉ tạm thời bị tê liệt, chỉ cần có chất “xúc tác” là có thể bùng cháy mãnh liệt. Trong đêm tình mùa xuân, khi nghe tiếng hát gọi bạn tình, Mị chợt nhận ra mình còn trẻ, cảm nhận được khát vọng chân thực nhất của mình “Mị muốn đi chơi, bao nhiêu người có gia đình như Mị vẫn đi chơi”.

Hóa ra khát vọng sống tự do, hạnh phúc bên trong con người Mị không mất đi mà nó vẫn tiềm ẩn bên trong sâu thẳm tâm hồn Mị. Ngọn lửa của sự sống ấy tuy le lói nhưng vẫn lặng lẽ cháy, chỉ cần một cơn gió thổi đến sức sống ấy lại bùng cháy trở lại. Giọt nước mắt của A Phủ đã thức tỉnh sự sống mãnh liệt ấy, Mị đã vượt qua bao nỗi sợ hãi, cường quyền, thần quyền và cả cái chết để cứu A Phủ cũng như giải cứu cho chính bản thân mình.

Sự thức tỉnh và bùng cháy của sự sống trong tâm hồn Mị đã khẳng định sức sống tinh thần mạnh mẽ có thể đưa con người thoát ra khỏi ám ảnh khổ đau, bất hạnh để tự giải cứu mình, hướng đến một cuộc sống hạnh phúc, tươi sáng hơn.