Nghị luận về vẻ đẹp bi tráng của hình tượng người lính trong bài thơ Tây Tiến

Đề bài: Anh chị hãy nghị luậnvề vẻ đẹp bi tráng của hình tượng người lính trong bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng

Bài Làm

Bài thơ “Tây Tiến” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của nhà thơ Quan Dũng. Đoàn quân Tây Tiến đa phần là những thanh niên Hà Nội, phải chiến đấu trong hoàn cảnh gian khổ, thiếu thốn về mọi thứ nhưng vẫn yêu đời. Ở những người lính Tây Tiến họ mang một vẻ đẹp tinh nghịch, đào hoa nhưng cũng thật anh hùng, kiên cường cho cuộc chiến. Qua ngòi bút của Quang Dũng những người lính ấy hiện lên mang vẻ đẹp bi tráng nhưng không hề bi lụy.

“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi

Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi

Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi

Mường Lát hoa về trong đem hơi”

Nỗi nhớ về Tây Tiến bắt đầu bằng tiếng gọi “Tây Tiến ơi”. Tiếng gọi ấy như vọng vào không gian, quay ngược thời gian về những tháng ngày trước. Một thời bom đạn khốc liệt những đầy khí thế anh hùng. Nghệ thuật hiệp vần “ơi” khiến cho ta cảm thấy nỗi nhớ ấy vang xa, vọng vào không gian rộng lớn để gọi những kỷ niệm xưa kia ùa về. Hai địa danh Sài Khao và Mường Lát hiện lên là nỗi nhớ của tác giả về những cuộc hành quân của binh đoàn Tây Tiến. “Đêm hơi” gợi cho người đọc về những đêm khuya sương giăng kín núi đồi, trong màn sương ấy là những cuộc hành quân của binh đoàn Tây Tiến cùng những khó khăn, vất vả. Tuy nhiên cuộc hành quân gian nan ấy đã tô thêm vẻ đẹp bi tráng của những người chiến sĩ ấy.

“Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm

Heo hút cồn mây, súng ngửi trời

Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống

Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi”

Những câu thơ đã vẽ nên bức tranh núi đồi hiểm trở, cũng chính là nơi diễn ra những cuộc chuyển quân với những trúc trắc, hiểm nguy. Nó lột tả cái độ sâu thăm thẳm mà họ phải vượt qua. Những giữa địa thế hiểm trở ấy, càng làm nổi bật lên vẻ đẹp hiên ngang, kiên cường. Dẫu là vực núi sâu, hay núi cao ngàn thước tưởng chừng ngọn súng chạm mây thì họ vẫn sẽ vượt qua. Đến câu cuối thì dường như mọi khó khăn đã bỏ lại phía sau, như cuộc nghỉ chân sau một cuộc chuyển quân, những người lính ngồi lại để ngắm nhìn hình ảnh mái nhà ai thấp thoáng trong màn mưa. Đọc đến đây ta cảm nhận được sự yên bình, cũng như tâm hồn yêu đời của những chàng trai Tây Tiến.

“Anh bạn dãi dầu không bước nữa

Gục lên súng mũ bỏ quên đời!

Chiều chiều oai linh thác gầm thét

Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người

Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói

Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”

Vẻ đẹp bi tráng của hình tượng người lính trong bài thơ Tây Tiến

Câu thơ “Anh bạn dãi dầu không bước nữa” đọc lên có lẽ ai cũng nghẹn lại, bởi biết đó chính là sự hi sinh của người lính. Nhưng đến câu sau dường như nỗi đau về sự mất mát ấy đã được giảm đi. Hai câu thơ là sự nói giảm nói tránh về cái chết, dù là nói về sự hi sinh nhưng lại hiện lên là hình ảnh người chiến sĩ tráng lệ vô cùng. Người lính ấy hi sinh trong tâm thế an nhiên, bỏ quên đời mà không mảy may đau đớn, xót xa.

“Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa

Kìa em xiêm áo tự bao giờ

Khèn lên man điệu nàng e ấp

Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ

Người đi Châu Mộc chiều sương ấy

Có thấy hồn lau nẻo bến bờ

Có nhớ dáng người trên độc mộc

Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa”

Đoạn thơ hiện lên mang theo tất cả những lãng mạn. Hình ảnh người lính Tây Tiến hiện lên trong những đêm liên hoan văn nghệ cùng với những cô gái Viêng Chăn xinh đẹp ta mới thấy tình quân dân thắm thiết làm sao. Rồi khi những đếm liên hoan kết thúc, những chàng trai ấy lại ra đi mang trên vai sứ mệnh đất nước. Hình ảnh những người lính ấy đến đây mới được khắc họa một cách chi tiết:

“Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc

Quân xanh màu lá dữ oai hùm

Mắt trừng gửi mộng qua biên giới

Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”

Hình ảnh “đoàn binh không mọc tóc” vừa tái hiện cái hiện thức gian khổ vừa là tiếng nói thể hiện sự yêu đời. những chàng trai ấy đã phải sống trong cảnh núi rừng, muỗi vắt hoành hành, phải chăng đó chính là hậu quả sau những trận sốt rét. Nhưng dù là hiện thực có khốc liệt trần trụi như thế nào cũng không thể làm lu mờ hình ảnh đoàn quân Tây Tiến. Hình ảnh “quân xanh màu lá dữ oai hùm” thật hóm hỉnh. Dù có ốm yếu thì nghĩa khí đoàn quân cũng không hề giảm đi, vẫn dữ oai hùm.

“Rải rác biên cương mồ viễn xứ

Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh

Áo bào thay chiếu, anh về đất

Sông Mã gầm lên khúc độc hành

Tây Tiến người đi không hẹn ước

Đường lên thăm thẳm một chia phôi

Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy

Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi. ”

Những người lính trong binh đoàn Tây Tiến phần lớn là những trí thức Hà Nội. Đi ra tiền tuyến xa xôi, họ không khi nào nguôi ngoai đi nỗi nhớ về quê nhà, những bóng hồng trong tim. Nhưng có nỗi đau nào hơn khi giờ đây có những chiến sĩ mồ đã rải rác khắp biên cương. Đó chính là vẻ đẹp bi tráng của người lính, khi người ta chết đi vì lý tưởng cao cả thì đó không chỉ là cái chết đau đớn đơn thuần mà là cái chết anh dũng, anh hùng. Áo bào giờ đây thay bằng chiếu thật giản dị, sự khắc nghiệt khiến cho các anh ra đi cũng chí có mảnh chiếu phủ thân.

Qua bài thơ ta cảm nhận được hiện thực khắc nghiệt của mảnh đất miền Tây tổ quốc nhưng nổi bật trên đó là vẻ đẹp bi tráng của những người lính trẻ. Những con người đã bỏ lại thanh xuân của mình sau lưng, xếp bút nghiên lên đường ra chiến trận. Những con người đó mãi mãi đi vào lịch sử oai hùng của dân tộc như một tượng đài về sức chiến đấu, về sự hi sinh.

Lê Phương