Phân tích bài thơ Bài thơ về tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật
Trong bài thơ “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” tác giả Phạm Tiến Duật đã dựng lên chân dung đầy sinh động về những người lính lái xe trên tuyến đường Trường Sơn xưa và hình tượng đầy độc đáo của những chiếc xe không kính. Em hãy phân tích bài thơ Bài thơ về tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật.
I. Dàn ý chi tiết cho đề phân tích bài thơ Bài thơ về tiểu đội xe không kính
1. Mở bài
Giới thiệu tác giả và tác phẩm: Ông có nhiều bài thơ viết về hình ảnh thế hệ trẻ Việt Nam qua hình tượng của những cô gái thanh niên xung phong, những anh bộ đội trên tuyến đường Trường Sơn. Tác phẩm “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” là một trong những sáng tác để lại nhiều ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc
2. Thân bài
-Giới thiệu và giải thích về chiếc xe không kính: Hình ảnh rất chân thực và sống động, lột trần ra chiếc xe bị tàn phá bởi chiến tranh, từ “không” được nhấn mạnh tới ba lần thể hiện sự hiên ngang, chủ động của người lính lái xe
-Tình trạng bị tàn phá của những chiếc xe: Những chiếc xe ấy qua các miêu tả ta thấy nó đã bị biến dạng và phá hủy gần như toàn bộ, thế mới thấy được chiến tranh tàn khốc và ác liệt làm sao
-Tư thế hiên ngang, ung dung và tinh thần lạc quan của người lính: Người lính ấy ung dung nhìn đất nhìn trời, nhìn thẳng trực tiếp mà không vần qua lớp kính nào, lời thơ như chính là lời ca tiếng hát của một bài hát vui tươi, hào hùng
-Những khó khăn gian khổ khi lái xe không kính: Đoạn thơ đã thể hiện tinh thần hiên ngang, thái độ không run sợ và coi thường mọi khó khăn, những người lính đang độ tuổi đôi mươi tràn đầy sức sống, vừa kiên cường, lại trẻ trung và hóm hỉnh
-Tình đồng chí đồng đội qua chiếc xe không kính: Những người lính đã trở thành người đồng chí, đồng đội, gắn bó keo sơn với nhau
-Tinh thần kiên cường, bất khuất của người lính lái xe: Tình yêu đất nước chính là động lực mạnh mẽ nhất giúp người lính có thêm sức mạnh vượt qua khó khăn, tình yêu Tổ quốc, thương đồng bào đã hóa thành ý chí kiên cường và vững chắc
3. Kết bài
Ý nghĩa của bài thơ: Với chất thơ trẻ trung, ngang tàng, sống động và chân thực, bài thơ đã trở nên rất đặc biệt và có hồn. Đi sâu vào trong tâm trí người đọc là kí ức thời chiến tranh và hình tượng người lính anh dũng, kiên cường.
II. Bài tham khảo cho đề phân tích bài thơ Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tác giả Phạm Tiến Duật là một trong những nhà thơ trẻ tiêu biểu trong thời kì kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Ông có nhiều bài thơ viết về hình ảnh thế hệ trẻ Việt Nam qua hình tượng của những cô gái thanh niên xung phong, những anh bộ đội trên tuyến đường Trường Sơn. Tác phẩm “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” là một trong những sáng tác để lại nhiều ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc.
Mở đầu bài thơ là một hình ảnh mới mẻ, lạ lẫm: những chiếc xe không có kính, câu thơ vừa giới thiệu lại vừa giải thích về những chiếc ce đặc biệt ấy:
“Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi”
Hình ảnh rất chân thực và sống động, lột trần ra chiếc xe bị tàn phá bởi chiến tranh, từ “không” được nhấn mạnh tới ba lần thể hiện sự hiên ngang, chủ động của người lính lái xe.
“Không có kính rồi xe không có đèn
Không có mui xe, thùng xe có xước”
Những chiếc xe ấy qua các miêu tả ta thấy nó đã bị biến dạng và phá hủy gần như toàn bộ, thế mới thấy được chiến tranh tàn khốc và ác liệt làm sao. Tuy nhiên trong con mắt của tác giả nói riêng và những người lính lái xe nói chung, chiếc xe ấy vẫn hiện lên rất độc đáo và ngang tàng. Trở thành biểu tượng đặc trưng của thời kì kháng chiến chống Mỹ, đồng thời còn làm nổi bật lên hình ảnh người lính lái xe:
“Ung dung buồng lái ta ngồi…
Như sa vào buồng lái”
Lời thơ ngắn và nhịp thơ nhanh, điệp từ “nhìn” được lặp lại tạo nên một không khí sôi động, hào hùng và khẩn trương nhưng vần đầy ung dung, lạc quan. Người lính ấy ung dung nhìn đất nhìn trời, nhìn thẳng trực tiếp mà không vần qua lớp kính nào, lời thơ như chính là lời ca tiếng hát của một bài hát vui tươi, hào hùng. Đi cùng với những thiếu thốn của chiếc xe là những khó khăn mà người lính phải đối mặt:
“Không có kính, ừ thì có bụi…
Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi”
Đoạn thơ đã thể hiện tinh thần hiên ngang, thái độ không run sợ và coi thường mọi khó khăn, những người lính đang độ tuổi đôi mươi tràn đầy sức sống, vừa kiên cường, lại trẻ trung và hóm hỉnh. Những người lính đã trở thành người đồng chí, đồng đội, gắn bó keo sơn với nhau:
“Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy”
Họ là những người vốn xa lạ không quen nhau nhưng trong gian khổ chiến đấu họ đã găn bó với nhau như gia đình. Bởi họ không chỉ cùng nhau ăn, sống, chiến đấu cùng chung nhiệm vụ mà trong họ còn mang dòng máu chung – dòng máu khát vọng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước:
“Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
Tình yêu đất nước chính là động lực mạnh mẽ nhất giúp người lính có thêm sức mạnh vượt qua khó khăn, tình yêu Tổ quốc, thương đồng bào đã hóa thành ý chí kiên cường và vững chắc.
Với chất thơ trẻ trung, ngang tàng, sống động và chân thực, bài thơ đã trở nên rất đặc biệt và có hồn. Đi sâu vào trong tâm trí người đọc là kí ức thời chiến tranh và hình tượng người lính anh dũng, kiên cường.
Văn mẫu tổng hợp 
