Tuần 25 – Thực hành về hàm ý (tiếp theo)
Tuần 25 – Thực hành về hàm ý (tiếp theo)
Hướng dẫn
1. Đọc đoạn trích (SGK, tr.99) và trả lời các câu hỏi.
a) Lời bác Phô gái thực hiện hành động van xin, cầu khẩn; ông lí đã đáp lại bằng hành động nói từ chối: "Ồ, việc quan không phải thứ chuyện đàn bà của các chị!".
b) Phương án D.
2. Đọc đoạn trích (SGK, tr.99) và trả lời các câu hỏi.
a) Câu hỏi đầu tiên của Từ không chỉ hỏi về thời gian mà còn có hàm ý để dẫn dắt việc cô nhắc chồng đã đến hạn nộp tiền nhà (và những khoản chi tiêu khác).
b) Câu nhắc khéo (ở lượt lời thứ hai) của Từ thực chất có hàm ý nói với Hộ về việc đã đến hạn nộp tiền nhà.
c) Cả hai lượt lời, Từ tránh nói trực tiếp đến việc "cơm áo gạo tiền". Từ hiểu rằng Hộ đã phải chịu nhiều áp lực trong cuộc sống: cay đắng xa dần mộng văn chương, sống dằn vặt day dứt giữa mộng tưởng và hiện thực,… Vấn đề "cơm áo gạo tiền" là vấn đề "tế nhị" với anh – vì nó anh đã phải hi sinh nhiều thứ trong cuộc đời trai trẻ của mình. Bởi vậy, Từ không trực tiếp nói về vấn đề đó để tránh gây khó chịu căng thẳng cho chồng.
3. Trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh, lớp nghĩa tường minh là sự vận động không ngừng nghỉ của những con sóng thực ngoài biển khơi: "Dữ dội và dịu êm – Ồn ào và lặng lẽ". Lớp nghĩa hàm ý của bài thơ là những nôi băn khoăn, suy tưởng về tình yêu của người phụ nữ trẻ.
Hàm ý được thể hiện qua những hình ảnh ẩn dụ "sóng".
Trong văn học, việc sử dụng hàm ý giúp mang lại những hiệu quả nghệ thuật rất lớn: tạo ra nhiều lớp nghĩa phong phú, đa dạng cho tác phẩm; tạo cho tác phẩm tính cô đọng, hàm súc, giàu hình ảnh,…
4. Phương án D.
5. Với câu hỏi: "Cậu có thích truyện Chí Phèo của Nam Cao không?", những cách trả lời sau đây có chứa hàm ý:
– Ai mà chẳng thích?
– Hàng chất lượng cao đấy!
– Xưa cũ như trái đất rồi!
– Ví đem vào tập đoạn trường
Thì treo giải Nhất chi nhường cho ai?
Mai Thu
Văn mẫu tổng hợp 
