Tìm hiểu đoạn trích “Chí khí anh hùng”- Văn 10

Đề bài: Em hãy tìm hiểu đoạn trích “Chí khí anh hùng”

Khi đọc truyện Kiều ta như nhận thấy được trong đời Kiều có nhiều cuộc chia tay, chia tay đột ngột với chàng Kim Trọng khi mối tình đầu chớm hé nở. Và cảnh chia tay Thúc Sinh mà chia tay trong tâm trạng cô đơn, đầy dự cảm không lành. Trong đoạn trích này tác giả tái hiện cảnh Kiều khi mà chia tay Từ Hải để chàng ra đi thực hiện nghiệp lớn. Nhưng tại sao người soạn sách lại đặt tên cho đoạn trích này là “Chí khí anh hùng” mà không phải “Từ Hải chia tay Thuý Kiều”? Đây chính là một câu hỏi lớn. Và dường như đó là vì đoạn trích này không tập trung khắc hoạ những cảnh chia tay mà muốn khắc hoạ Từ Hải ở vẻ đẹp, tầm vóc và quyết tâm đạt đến khát vọng.

Khi mà sống với Kiều được nửa năm, cuộc sống đang lúc đằm thắm, nồng nàn nhất thì Từ Hải như lại muốn ra đi thực hiện nghiệp lớn và để cho thỏa sức trai. Ta như đã thấy được tâm trí Từ Hải luôn suy nghĩ về những việc lớn lao. Có lẽ thế mà việc “động lòng bốn phương” như là rất hợp lí. Từ được sử dụng đặc sắc “bốn phương” chỉ ra những công việc và chí lớn của người nam nhi thời xưa. Và từ “Động lòng” nhấn mạnh việc Từ Hải nung nấu những ý chí lớn lao. Và có thể thấy được những ý chí đó đã có sẵn trong con người chàng, nó chỉ tạm lui đi trong thời gian sống cùng Kiều, Và bây giờ là lúc chàng thể hiện. Từ “thoắt” như cũng đã diễn tả sự mau chóng trong việc thay đổi tâm trạng, và cả chính dáng vẻ của Từ Hải. Ta như thấy ở đây, Nguyễn Du dường như cũng đã gọi Từ Hải là “trượng phu”. Đó có thể chính là cách nói vô cùng trân trọng với các vị anh hùng. Nó như cũng đã dựng lên dáng vẻ bệ vệ, oai nghiêm, đĩnh đạc của một vị tướng võ tài năng.

“Trông vời trời bể mênh mang

Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong.”

Ta như thấy được câu thơ miêu tả hành động nhìn ra xa, đồng thời khắc hoạ dáng vẻ phóng khoáng của Từ Hải. Tác giả Nguyễn Du cũng đã xây dựng hình ảnh Từ Hải song song, như được sánh ngang với hình ảnh trời đất. Khi mà nhắc đến Từ Hải là dường như ta thấy trong đó hình ảnh cao rộng của trời đất, vũ trụ. Ta như những từ láy, hay đó chính là những từ biểu cảm chỉ độ rộng, độ cao càng khắc hoạ rõ hơn tư thế của Từ Hải. Có lẽ rằng chính cái nhìn của chàng không phải là trông hay nhìn bình thường mà là “trông vời” – và đây chính là cái nhìn ẩn chứa sự sáng suốt và suy nghĩ phi thường.

Từ Hải một mình ra đi để có thể thực hiện ý nguyện của mình. Có thể thấy được rằng chính việc xây dựng Từ Hải độc lập một mình không làm chân dung chàng đơn độc mà càng cho thấy được chính sự dũng mãnh của chàng. Đây chính là hành động được miêu tả đầy sự dứt khoát, nhanh nhẹn. Và ở Từ Hải như đã nghĩ là làm, Từ Hải là một nhân vật dường như lại không bao giờ chần chừ, do dự, suy tính lâu. “Thoắt đã động lòng bốn phương” là “lên đường thẳng rong” ngay.

“Quyết lời dứt áo ra đi,

Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi.”

Tác giả Nguyễn Du như cũng để Từ Hải “Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong.” rồi mới để cho nàng Kiều nói xin đi theo nói lên việc chàng ra đi là quyết định chắc chắn, và dường như không thể lay chuyển nổi. Thuý Kiều lúc này lại như muốn theo Từ Hải, nhưng ta với chàng đã làm là dứt khoát. Khi mà đã dặn dò xong Kiều, thì chính Từ Hải ra đi ngay. Hai từ đặc sắc đó là từ “quyết” và “dứt” cùng xuất hiện trong một câu thơ cho thấy sự quyết đoán của Từ.

Có lẽ rằng chính câu thơ cuối đoạn dựng lên hình ảnh phóng khoáng, kì vĩ về Từ Hải. Tác giả Nguyễn Du đã so sánh Từ Hải với chim bằng như ngầm ngụ ý rằng để nhấn mạnh bản lĩnh phi thường của chàng. Cảnh chàng khi mà ra đi thực hiện sự nghiệp hùng tráng như cảnh chim bằng tung bay giữa gió mây. Và ta như thấy được Từ Hải như một anh hùng vùng vẫy năm châu.

Và ta như thấy được ở nhân vật Từ Hải ra đi không lưu luyến, bịn rịn tình cảm như thường thấy ở mọi người. Và cho dù là yêu thương Thuý Kiều, coi nàng là “tâm phúc tương tri” song nàng quyết tâm ra đi một mình. Có lẽ rằng chính câu hỏi “Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?” nó như đã khẳng định chàng là bậc nam nhi sự nghiệp và tình cảm rạch ròi minh bạch.

Người anh hùng Từ Hải có lí tưởng công danh lớn lao. Và những điều đó như cũng đã thể hiện qua lời hứa với Thuý Kiều. Ta như thấy được những khát vọng của chàng đều phi thường. Đó có thể chính là việc phải có được “Mười vạn tinh binh,/ Tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp trời.”. Và chính từ đó để mọi người thấy được tài năng xuất chúng của Từ Hải đó chính là “Làm cho rõ mặt phi thường./ Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia”. Từ khuôn mặt như “mặt phi thường” dùng rất đúng và trúng. Nó dường như cũng như đã cho thấy sự tự tin, kiêu hãnh của Từ Hải. Đây không chỉ là lời của riêng Từ Hải mà dường như đã ẩn dấu sau đó còn có cái nhìn trân trọng, tự hào của Nguyễn Du.

Thêm một điều nữa là nhân vật Từ Hải như cũng đã hẹn ước chắc nịnh. Chàng cũng như đã hẹn khi thành công sẽ cưới Thuý Kiều. Đó là khi nào? Từ Hải dường như không hề có ý định nói vu vơ mà hẹn ước chắc chắn rằng chính là “Đành lòng chờ đó ít lâu,/ Chầy chăng là một năm vội gì!”. Chàng như cũng đã xác định rõ mục tiêu và thời gian phấn đấu, Từ Hải đã vẽ ra con đường đi cụ thể cho mình. Do vậy, ta như thấy được nnhững gì chàng nói đều chắc như đinh đóng cột vậy.

Tất cả những điều này thì nhân vật Từ Hải là người có lí tưởng công danh lớn, rạch ròi giữa sự nghiệp và tình cảm, có cách phấn đấu cụ thể chứ không chung chung.

Từ Hải đã được Nguyễn Du như ưu ái dùng các từ ngữ miêu tả bằng những từ ngữ trang trọng như là“trượng phu”, “mặt phi thường. Bên cạnh đó là những hình ảnh ước lệ mang tính vũ trụ: “động lòng bốn phương”, “Tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp trời”, “Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi”. Ta như đã có thể thấy được những từ ngữ, hình ảnh này dường như cũng đã nhằm nhấn mạnh chân dung tiêu biểu của một vị anh hùng đồng thời thể hiện cái nhìn trân trọng của Nguyễn Du với Từ Hải.

Qua đoạn trích này ta như thấy được Từ Hải là một vị anh hùng đầy phóng khoáng, dứt khoát, nhanh nhẹn và oai nghiêm, và ở Từ Hải lại có lí tưởng công danh lớn, rạch ròi giữa sự nghiệp và tình cảm. Thật không sai khi nói Từ Hải là một trong những nhân vật thể hiện được ước vọng ước mong của Nguyễn Du gửi gắm.

Nguồn: Văn mẫu hay