Em hãy trình bày giới thiệu hiểu biết của em về Ca dao- Dân ca Việt Nam- văn 10

Đề bài: Em hãy trình bày giới thiệu hiểu biết của em về Ca dao- Dân ca Việt Nam

Có thể nói rằng ca dao, dân ca chính là bộ phận quan trọng của văn học dân gian dường như cũng đã phản ánh tâm tư, tình cảm của người bình dân. Và đã có rất nhiều cách cảm nhận khác nhau. Và có thể nói rằng ca dao, dân ca về tình yêu đôi lứa luôn là một đề tài văn học bất tận nói chung của văn học và trong những câu ca dao nói riêng.

Khi chúng ta nói về tình yêu thì thật vô cùng. Nhưng, dường như chính trong bài viết hạn hẹp này, chúng ta cũng hãy thử tìm hiểu xem ông bà ta ngày xưa yêu nhau như thế nào.

Thế Lữ có câu:

Cái thuở ban đầu lưu luyến ấy

Nghìn năm hồ dễ mấy ai quên.

Đó chính như đã thật đúng với xưa và nay. Và dường như ai bảo người xưa không biết lưu luyến, vấn vương từ ánh mắt đầu tiên:

Cây đa trốc gốc

Thợ mộc đang cưa

Gặp em đứng giữa ban trưa

Trách trời vội tối, phân chưa hết lời.

Họ có lẽ cũng như đã rất ngượng ngùng đấy chứ. Gặp nhau e thẹn chẳng nói nên lời, mà cứ đứng mà lắp bắp mãi, cho đến khi trời tối lại trách trời như lại không để mình nói hết lời. Âu đó cũng chính là tâm lí thường tình. Nhưng dường như với anh chàng sau đây mới thật là lạ, anh cũng đã dám đi theo nắm vạt áo cô gái. Đến khi cô gái phải thốt lên:

Chàng buông vạt áo em ra

Để em đi bán kẻo hoa em tàn.

Thì anh đã đáp trả lại ngay:

Hoa tàn thì mặc hoa tàn

Mấy thuở gặp nàng nàng biểu buông ra.

Và đây quả là một sự chọc ghẹo đáng yêu. Mới chỉ nghe anh nói vậy, cô gái không đành lòng nào dứt áo mà đi cho đành.

Và dường như khi đã qua cái thuở ban đầu lưu luyến ấy thì dường như ở họ có khi là chàng trai, có lúc là cô gái như cũng đã liền tiến thêm một bước sâu hơn vào trái tim người mình yêu.

Có người chỉ dám gieo một dấu hỏi lửng lơ mà thốt lên rằng:

Thân em như đoá hoa rơi

Phải chăng chàng thật là người yêu hoa?

Cô gái ở trong bài ca dao này như đã ví mình mềm yếu như đoá hoa rơi và ướm thử chàng trai đối diện, như lại không biết có phải là người yêu đoá hoa rơi đó không. Chắc rằng, ta như thấy được chàng trai nào được hỏi vậy cũng sẽ mừng lắm vì biết cô gái lúc này đã trao chìa khoá vào tay mình. Nhưng ta như thấy không phải chàng trai nào cũng vớ được sung rụng như vậy. Trong các bài ca dao thì đa số các anh chàng phải ngỏ lời trước:

Ôi em nho nhỏ bứt cỏ giữ trâu

Bước qua năm mới anh bưng trầu cưới em?

Anh chàng này thật thông minh, anh như cũng đã hỏi mà như khẳng định luôn. Chữ được như lại không đáng lẽ phải đặt vào cuối câu đã bị anh chàng này khôn khéo giấu đi khiến câu nói trở thành là “Bước qua năm mới anh bưng trầu cưới em!”. Có thể thấy anh đã nói như vậy thì dẫu cô gái muốn từ chối củng không được.

Và cũng như chỉ cần một cái nắm vạt áo,như một câu hát trao duyên hay như là một câu hò nó cũng như đã đối đáp mà tình cảm nam nữ ngày xưa đã được bền chặt với nhau. Ta cũng như đã thấy được chính tình yêu của họ ý nhị nhưng không kém phần nồng nàn, tha thiết. Ta có thể thấy tình yêu sâu đậm đến mức chưa gặp nhau thì:

Em ôm bó mạ xuống đồng

Miệng ca, tay cấy mà lòng nhớ ai.

Ca dao, dân ca dường như vẫn là viên ngọc quý trong kho tàng văn học dân tộc ta vậy.

Những câu ca dap mà như miệng thì ca hát theo chúng bạn, tay thì cấy xuống ruộng sâu cấy lúa. Ta như thấy được chính tấm lòng cô gái lại đang hướng về một chàng trai, người mà cô trao cả trái tim yêu. Chắc chắn, người đọc không khó nhận ra tâm trí của cô không thể chú ý đến mọi vật xung quanh. Ta như cũng không hề biết sẽ ra sao nếu bạn bè cô chợt hỏi cô một câu hỏi vu vơ nào đó? Và cũng như có lẽ gò má cô thôn nữ kia dường như cũng sẽ đỏ hồng, tay chân luống cuống như bị bắt quả tang làm việc mờ ám. Đến khi gặp nhau, họ sẵn sàng:

Yêu nhau cởi áo cho nhau

Về nhà dối mẹ qua cầu gió bay.

Yêu nhau cởi nhẫn trao nhau

Về nhà dối mẹ qua cầu đánh rơi.

Yêu nhau cời nón trao nhau

Về nhà dối mẹ qua cầu gió bay.

Ta thấy được chính những tình yêu vụng trộm. Đôi trai gái như đã dám giấu cha, giấu mẹ trao vật làm tin thế này thật độc đáo. Và nếu như không may mà cha mẹ hai bên biết được thì không biết họ sẽ ăn nói ra làm sao. Nhưng dường như cũng chắc cũng không sao, ai nỡ trách những con người đang ngất ngây vì yêu như họ.

Và tình yêu là thế đó, khi yêu nhau, không chỉ đồ vật là của chung mà bố mẹ cũng là chung:

Khăn trắng anh chít cho ai

Có phải anh chít cho phụ mẫu thì hai ta chít cùng.

Đã có cô gái nào thời trước khi những lễ giáo áp đặt nào nói được như vậy thì không những làm mát lòng người yêu mà dường như lại còn khiến cha mẹ dưới suối vàng cũng hả lòng, hả dạ. Ta chỉ nghe những lời nói hiếu thảo ấy, và có lý nào chàng trai không trao vành khăn tang trắng cho cô gái cũng như trao cả cuộc đời mình cho cô không?

Tuy rằng là yêu nhau nồng nàn như thế, nhưng dường như ở họ vẫn có lúc phải ai về nhà nấy. Và thế là:

Ra về luỵ ứa thân hào

Nỗi thương day dứt, nỗi sầu vấn vương.

Rồi thì:

Người ơi, người ở đừng về.

Gặp nhau thân thiết là đó, để rồi chia tay, ai mà không buồn, ai mà lại không nhớ đến mức dẫu lìa ngó ý vẫn còn tơ vương.

Và như để không còn phải xa cách, đau đớn như họ đang phải trải qua,chỉ có một giải pháp đó chính là đi đến hôn nhân. Nhưng đâu thể đơn giản như vậy được:

Trăm năm tính cuộc vuông tròn

Phải dò cho đến ngọn nguồn lạch sông.

Và dường như khi đã qua công đoạn khó khăn ấy, và chính với những xét nét của đôi bên họ hàng, họ ước nguyện trăm năm:

Đá dầu nát, vàng dầu phai

Trăm năm duyên nợ chẳng phai lời nguyền.

Họ như cũng đã trao nhau con tim yêu cháy bỏng, họ trao cả tấm lòng thuỷ chung. Những cặp vợ chồng như vậy thật hạnh phúc. Và cho dù là thời gian có lâu bao nhiêu, dù không gian có đổi khác bao nhiêu đi chăng nữa thì ở họ vẫn bên nhau với tình yêu thuỷ chung son sắt. Tuy nhiên, có thể thấy chính cuộc hôn nhân nào cũng vẹn toàn như vậy. Vẫn có người vợ phải than vãn rằng:

Gió đưa bụi chuối sau hè

Anh mê vợ bé bỏ bầy con thơ.

Vẫn có những lời ru não lòng:

Trăm năm xe sợi chỉ điều

Sao anh nắng sớm mưa chiều thế anh?

Nhưng dù sao, khi mà ta được yên bề gia thất hay trăm năm đành lỗi hẹn hò. Khi mà đã được sống trong cảnh gia đình yên ấm bên anh đọc sách, bên kia thì nàng quay tơ hay là cảnh cửa nhà tan tác, chồng một nơi, vợ một nẻo thì dường như những tình cảm đôi lứa vẫn luôn có một ý nhị và đắm say.

Tình yêu miws như thật mặn mà và duyên dáng làm sao. Có thể thấy những câu ca dao, dân ca tinh tế và thật tuyệt vời. Đó là cái hay, cái đáng quý của ca dao, dân ca.

Và cho đến ngày nay, ca dao, dân ca dường như cũng sẽ vẫn là viên ngọc quý trong kho tàng văn học dân tộc. Ca dao, dân ca quả thực vẫn là những tác phẩm văn học có sức truyền cảm lâu bền trong lòng hậu thế.

Nguồn: Văn mẫu hay